Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc hướng dẫn phương án sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch ở địa phương khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

Việc sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch ở địa phương khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp đảm bảo nguyên tắc không làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả hoạt động cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu về các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của ngành văn hóa, thể thao và du lịch tại địa phương. Đối với dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu, có nhiệm vụ phục vụ người dân, trực tiếp giải quyết các vấn đề của cộng đồng dân cư thì nghiên cứu giao cấp xã quản lý bảo đảm mỗi đơn vị hành chính cấp xã mới được thành lập 01 đơn vị sự nghiệp công lập để cung ứng các dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn xã.

Đối với hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao

Rà soát các trung tâm văn hóa, trung tâm huấn luyện và thi đấu thể thao cấp tỉnh hiện có, đảm bảo các yếu tố: Được quy hoạch tại khu vực trung tâm, thuận lợi để tổ chức các hoạt động; kiến trúc phù hợp với bản sắc văn hóa địa phương; có quy mô xây dựng, cơ sở vật chất - kỹ thuật, trang thiết bị, các phòng chức năng đồng bộ, đầy đủ công năng đáp ứng tốt trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của thiết chế văn hóa, thể thao... để làm trung tâm văn hóa, trung tâm huấn luyện và thi đấu thể thao chính thức của tỉnh mới sau sắp xếp. Các trung tâm văn hóa, trung tâm huấn luyện và thi đấu thể thao còn lại là cơ sở vệ tinh.

Trung tâm văn hóa, trung tâm huấn luyện và thi đấu thể thao cấp tỉnh là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị thực hiện theo hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc ngành, lĩnh vực do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành.

Trung tâm Văn hóa hoặc Trung tâm Văn hóa - Thể thao hoặc các trung tâm khác ở cấp huyện hiện nay có hoạt động văn hóa, thể thao được chuyển về cấp xã quản lý (nơi đặt trụ sở chính của các đơn vị này), thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ sự nghiệp văn hóa, thể thao trên địa bàn xã, khu vực liên xã và các dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn xã; đảm bảo điều kiện tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, tuyên truyền lưu động, triển lãm, cổ động trực quan, câu lạc bộ, nhóm sở thích, các hoạt động thể dục, thể thao, vui chơi giải trí.

Đối với đơn vị hành chính cấp xã mới mà không có thiết chế văn hóa, thể thao cấp huyện trước đây trên địa bàn, thực hiện như sau:

Ưu tiên chọn 01 thiết chế văn hóa, thể thao cấp xã hiện có đạt chuẩn theo quy định, đủ đáp ứng các điều kiện phục vụ sinh hoạt văn hóa, thể thao của cấp xã mới để làm thiết chế văn hóa, thể thao chính thức; tổ chức chỉnh trang để duy trì khai thác phục vụ hoạt động văn hóa, thể thao và cung ứng dịch vụ công cho cấp xã mới. Các thiết chế văn hóa, thể thao tại các xã cũ là các cơ sở vệ tinh.

Trong trường hợp các thiết chế văn hóa, thể thao cấp xã hiện nay chưa đạt chuẩn: Nghiên cứu theo hướng các thiết chế văn hóa, thể thao cấp xã hiện nay có vị trí trung tâm, thuận lợi, dư quỹ đất thực hiện nâng cấp, cải tạo hoặc xây mới đạt chuẩn theo quy định để chọn làm 01 thiết chế văn hóa, thể thao chính thức của cấp xã mới.

Đối với hệ thống thư viện công cộng

Rà soát các thư viện công cộng cấp tỉnh hiện có đảm bảo các yêu cầu về vị trí, diện tích, quy mô kết cấu, công năng các phòng chức năng theo quy định về diều kiện thành lập thư viện công cộng cấp tỉnh tại Điều 11 Nghị định số 93/2020/NĐ-CP ngày 18/8/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thư viện để làm thư viện công cộng chính thức của cấp tỉnh mới sau sắp xếp.

Căn cứ vào thực tiễn từng địa phương về quy mô, diện tích, đặc điểm địa hình, dân cư trên địa bàn, sự chênh lệch giữa cơ sở hạ tầng của thư viện giữa các tỉnh được sáp nhập, địa phương bố trí các thư viện chi nhánh/cơ sở vệ tinh của thư viện công cộng cấp tỉnh để phục vụ người dân tại các khu vực trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế xã hội.

Thư viện công cộng cấp tỉnh là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoặc Sở Văn hóa và Thể thao. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị thực hiện theo hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc ngành, lĩnh vực do Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành.

Thư viện công cộng hoạt động độc lập ở cấp huyện hiện nay được chuyển về cấp xã quản lý (nơi đặt trụ sở chính của các đơn vị này) để tổ chức hoạt động thư viện, phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng và phục vụ người dân học tập suốt đời.

Thư viện công cộng không phải đơn vị độc lập ở cấp huyện hiện nay (thư viện nằm trong các thiết chế khác: Trung tâm Văn hóa, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao, Trung tâm Văn hóa, Phát thanh, Truyền hình…): Giao Thư viện công cộng cấp xã tiếp nhận chức năng nhiệm vụ, cơ sở vật chất và tài nguyên thông tin của thư viện cấp huyện có trụ sở trên địa bàn.

Thư viện công cộng cấp xã hiện có thực hiện rà soát, sắp xếp theo nguyên tắc bảo đảm điều kiện cơ sở vật chất, diện tích bảo quản và quản lý tài nguyên thông tin, tiện ích thư viện, không gian phục vụ người dân trên địa bàn đáp ứng đủ điều kiện hoạt động theo quy mô mới và thực hiện đầy đủ chức, năng nhiệm vụ và quyền hạn quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều 11 Luật Thư viện bảo đảm quyền tiếp cận thông tin, sử dụng thư viện và hưởng thụ các sản phẩm, dịch vụ thư viện phục vụ nhu cầu học tập suốt đời của người dân ở cơ sở không bị gián đoạn do việc sắp xếp đơn vị hành chính.

Rà soát, kiện toàn, sắp xếp, tổ chức các tủ sách cơ sở hiện có trên địa bàn (tủ sách pháp luật, tủ sách xã phường thị trấn, phòng đọc, không gian đọc…), thực hiện luân chuyển tài nguyên thông tin để phát huy vai trò và hỗ trợ hệ thống thư viện cộng đồng, thư viện ngoài công lập trên địa bàn để các mô hình này trở thành các cơ sở vệ tinh góp phần xây dựng môi trường đọc, phát triển văn hóa đọc đáp ứng nhu cầu giải trí, nghiên cứu, học tập, nâng cao đời sống tinh thần của người dân trực tiếp ở cơ sở.

Đối với các Ban/Trung tâm quản lý di tích

Đối với Ban/trung tâm quản lý di tích được UNESCO công nhận là di sản thế giới thuộc UBND cấp huyện hiện nay sẽ chuyển về Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch hoặc Sở Văn hóa và Thể thao trực tiếp quản lý.

Việc tổ chức lại các Ban/trung tâm quản lý di tích này trực thuộc UBND cấp tỉnh thực hiện theo quy định của Luật Di sản văn hoá, Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật và quy định của Chính phủ về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập.

Đối với Ban/trung tâm quản lý di tích được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia, di tích cấp tỉnh, di tích trong Danh mục kiểm kê di tích (nếu có), tùy thuộc loại hình, giá trị, quy mô, yêu cầu quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích, Chủ tịch UBND cấp tỉnh lựa chọn 01 trong các phương án sắp xếp, tổ chức lại như sau:

Thành lập 01 Ban/trung tâm quản lý đối với tất cả các di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia, di tích cấp tỉnh, di tích trong Danh mục kiểm kê di tích (nếu có) trên địa bàn và giao Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch hoặc Sở Văn hóa và Thể thao trực tiếp quản lý.

Sắp xếp thành nhiều Ban/trung tâm quản lý thuộc mỗi cấp di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia, di tích cấp tỉnh, di tích trong Danh mục kiểm kê di tích (nếu có); việc giao cấp quản lý di tích do Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định.

Giữ nguyên các Ban/trung tâm quản lý di tích do cấp huyện quản lý hiện nay chuyển về cấp xã mới quản lý (nơi có di tích).

Đối với các cơ quan báo, cơ quan tạp chí

Các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có các cơ quan báo, cơ quan tạp chí là đơn vị sự nghiệp công lập, trực thuộc: Tỉnh ủy/thành ủy, hội văn học nghệ thuật tỉnh/thành phố. Riêng Thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh có thêm cơ quan báo chí trực thuộc UBND thành phố.

Đối với các cơ quan báo trực thuộc tỉnh ủy/thành ủy thực hiện theo định hướng của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tại Công văn số 34- CV/BTGDVTW ngày 17/02/2025 và Công văn 196-CV/BTGDVTW ngày 07/3/2025, cụ thể: Cơ quan báo đảng và đài phát thanh, truyền hình hợp nhất thành cơ quan báo trực thuộc tỉnh ủy/thành ủy.

Khối báo chí Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện sắp xếp bám sát quan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về báo chí, Luật Thủ đô 2024, Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh và tình hình thực tiễn hoạt động báo chí của Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, khẩn trương nghiên cứu, xây dựng phương án sắp xếp, mô hình cơ quan báo chí phù hợp để trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, thẩm định, phê duyệt. Các tạp chí thuộc địa phương thực hiện sắp xếp theo cơ quan chủ quản.

Đối với các cơ sở Truyền thanh - Truyền hình cấp huyện

Xây dựng đề án sáp nhập Đài Truyền thanh - Truyền hình cấp huyện hoạt động độc lập vào Trung tâm Văn hóa hoặc Trung tâm Văn hóa - Thể thao hoặc các trung tâm khác ở cấp huyện hiện nay có hoạt động văn hóa, thể thao.

Trung tâm Văn hóa hoặc Trung tâm Văn hóa - Thể thao, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao, Trung tâm Truyền thông và Văn hóa hoặc Trung tâm có tên gọi khác có hoạt động truyền thanh, truyền hình ở cấp huyện hiện nay được chuyển về cấp xã quản lý (nơi đặt trụ sở chính của các đơn vị này), thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ sự nghiệp thông tin cơ sở trên địa bàn xã, khu vực liên xã và các dịch vụ công cơ bản, thiết yếu trên địa bàn xã.

Đối với các đơn vị sự nghiệp khác trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch (bảo tàng, biểu diễn nghệ thuật, điện ảnh, du lịch…)

UBND cấp tỉnh thực hiện việc cơ cấu lại hoặc giải thể các đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động không hiệu quả, bảo đảm nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu gắn với cơ cấu lại, giảm viên chức hưởng lương từ ngân sách Nhà nước theo yêu cầu của Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII về tiếp tục đổi mới và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, phù hợp với quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ hướng dẫn này và điều kiện thực tiễn của địa phương để nghiên cứu, thực hiện sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập trong lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch ở địa phương, bảo đảm hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sau sắp xếp, tổ chức lại.

Ngọc Linh